Wybrane publikacje:

• Smykowski, B. (2000). Podejście rozwojowe do badania złożonych form zachowań. W: A. Brzezińska (red.), Z Wygotskim w tle (w serii: Nieobecne dyskursy) (s. 137-152). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika.
• Smykowski, B. (2012). Psychologia kryzysów w kulturowym rozwoju dzieci i młodzieży. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Smykowski, B. (2016). Efekty kryzysów rozwojowych okresu dzieciństwa i dorastania jako kapitał psychologiczny u progu dorosłości. W: A. I. Brzezińska, W. Syska (red.), Ścieżki wkraczania w dorosłość (s. 75-104). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM (ISBN 978-83-64902-18-5).
• Smykowski, B. (2016). Kierowanie strumieniem świadomości. O staraniach Profesora Lecha Witkowskiego o poprawne odczytania myśli Erika H.Eriksona w Polsce. Psychologia Rozwojowa, 3, 47-66.(ISSN1895-6297)
• Smykowski, B., Kleka, P. (2017). Skala Spontaniczność-Reaktywność (S-RS): Konstrukcja i właściwości psychometryczne. Polskie Forum Psychologiczne. 1,121-143. DOI: 10.14656/PFP20170107
• Smykowski, B. (2017). Eksperymentalna metoda podwójnej stymulacji w diagnozowaniu gotowości dzieci do uczenia się pod kierunkiem. Psychologia Wychowawcza.11,19-40. DOI: 10.5604/01.3001.0010.5503
• Smykowski, B. (2018). Znaczenie odkrycia okresów kryzysu dla pedologii. Problemy wczesnej edukacji. 3(42), 37-48.
• Smykowski, B. (2020). Szybkozmienność a adaptacja: o potrzebie stałości i powtarzalności
  w szybko zmieniającym się świecie. W: A. Brzezińska (red.). Wspomaganie rozwoju kompetencji emocjonalnych i społecznych dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Poznań: Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych UAM.
• Smykowski, B. (2020). Wokół problemu tożsamości badań nad tożsamością. W: M. Jaworska-Witkowska, G. Piekarski (red.). Profile integralności humanisty/ki i nauk społecznych. Księga Jubileuszowa dla Lecha Witkowskiego (s.33-51). Toruń: Wyd. Adam Marszałek.
• Smykowski, B., Appelt, K. (2020). Kompetencje. W: J. Trempała, H. Liberska (red.). Psychologia Wychowania (s.172-199). Warszawa: PWN.

Ważniejsze publikacje:

Książka Psychologia kryzysów w kulturowym rozwoju dzieci i młodzieży dotyczy zróżnicowania treściowego i funkcjonalnego normatywnych kryzysów w rozwoju dzieci i młodzieży. Odwołując się do ogólnego pojęcia kryzysu rozwojowego, autor wskazuje na szczegółowe treści, jakie wnoszą w rozumienie pojęcia kryzysu rozwojowego koncepcje opracowane przez E.H. Eriksona i L.S. Wygotskiego oraz łączy je w spójny system wyjaśniający. Przedstawiana w książce próba zbliżenia koncepcji Eriksona i Wygotskiego jest kontynuacją ogólnych sugestii Penuel’a i Wertscha’a (1995) dotyczących potrzeby i możliwości włączenia w studia związane z procesem formowania tożsamości człowieka analiz dotyczących mechanizmu jego kulturowego rozwoju, a szczególnie działalności intelektualnej. Tego typu refleksja psychologiczna powinna stać się podstawą pedagogiki okresów kryzysu w rozwoju dzieci i młodzieży.

Wybrane osiągnięcia naukowo – badawcze:

• Wieloletnie studia teoretyczne nad koncepcjami Lwa S. Wygotskiego i Erika H. Eriksona
• Opracowanie skali do badania dzieci w wieku przedszkolnym: Skala Spontaniczność-Reaktywność (S-SR)
• Stworzenie koncepcji Kryzysów w kulturowym rozwoju dzieci i młodzieży
• Powołanie i kierowanie pracami Laboratorium Badania Rozwoju i Uczenia się (LabRiU)
• Studia nad zjawiskiem szybkozmienności i jego konsekwencjami dla rozwoju mechanizmów adaptacyjnych człowieka

Zainteresowania badawcze:

Zastosowania odkryć psychologii rozwoju człowieka, psychologii ewolucyjnej i środowiskowej w praktyce edukacyjnej i w procesach związanych ze wspomaganiem rozwoju

Realizowany obecnie projekt badawczy:

Projekt: Jakości i nasilenia symptomów kryzysów rozwojowych u dziecka a jakości i nasi-lenia symptomów sytuacji szybkozmienności środowiska jego życia i rozwoju

Przedmiotem projektu jest symptomatologia kryzysów rozwojowych w okresach dzieciństwa i dorastaniu w kontekście różnic między środowiskami w zakresie ich szybko-zmienności vs stabilności. Zakładam, że symptomy kryzysów, zarówno strukturalnych jak i funkcjonalnych, mogą się nie tylko nasilać wraz ze wzrostem szybkozmienności, ale i ujawniać się w zmienionych, w porównaniu z normatywnymi, formach zachowań i stanów psychicznych dzieci. Projekt zaplanowany jest na dwa lata. Najbliższy rok będzie poświęcony konceptualizacji badań, kolejny ich realizacji. Projekt będzie wymagał za-równo diagnostyki natężenia zmienności w środowisku osoby badanej (jej sytuacji psychologicznej – subiektywny aspekt) jak i diagnostyki występujących w jej rozwoju po-szczególnych kryzysów strukturalnych i funkcjonalnych. Całość ma prowadzić do konstatacji tego jaki poziom nasilenia symptomów poszczególnych kryzysów tworzy ciąg przeżyć psychicznych jednostki prowadzący do osiągnięcia takiej formy funkcjonowania, która najlepiej odpowiadałaby potrzebą jej przyszłej dorosłości.

Współpraca z otoczeniem społeczno – gospodarczym:

• Współpraca z placówkami oświatowymi