Praca naukowo – badawcza

Wybrane publikacje:

• Appelt, K., Jabłoński, S., Smykowski, B., Wojciechowska, J., Ziółkowska, B. (2010). Konstruowanie i ewaluacja projektów. Poprawa funkcjonowania osób z ograniczeniem sprawności i ich środowisk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Jabłoński, S. (2013). Inhibitory control and literacy development among 3- to 5-year-old children. Contribution to a double special issue on Early literacy research in Poland, edited by Elżbieta Awramiuk and Grażyna Krasowicz-Kupis. L1-Educational Studies in Language and Literature, 13, 1-25. doi: 10.17239/L1ESLL-2013.01.10
• Brzezińska, A. I., Jabłoński, S., Ziółkowska, B. (2014). Specyficzne i specjalne potrzeby edukacyjne. Edukacja. Studia. Badania. Innowacje, 2 (127), 37-52.
• Jabłoński, S., Kleka, P. (2015). Pomiar rozwoju mowy pisanej jako nowa propozycja oceny poziomu umiejętności czytania i pisania u dzieci w wieku 3-11 lat. Polskie Forum Psychologiczne, 20, 3, 380-408. doi: 10.14656/PFP20150306
• Kaczmarek, I., Jabłoński, S., Steinborn, B. (2016). Children with epilepsy: specific learning difficulties. Acta Neuropsychologica, 14(3), 281-294. doi: 10.5604/17307503.1222842
• Appelt, K., Jabłoński, S. (2017). Miejsce kompetencji społeczno-emocjonalnych w edukacji wczesnoszkolnej. Psychologia Wychowawcza, 53(11), 64-82.
  doi: 10.5604/01.3001.0010.5505
• Bowles, T., Jimerson, S., Haddock, A., Nolan, J., Jablonski, S., Czub, M., & Coelho, V. (2017). A Review of the Provision of Social and Emotional Learning in Australia, the United States, Poland, and Portugal. Journal of Relationships Research, 8, E16, 1-13. doi:10.1017/jrr.2017.16
• Jabłoński, S. (2017). The relationship between the impressive and the expressive component of written speech and the level of executive functions in children aged 3-11 years. Contribution to a special issue on Executive Functions and Children´s Literacy Development, edited by Sławomir Jabłoński and Ľudmila Liptáková. L1-Educational Studies in Language and Literature, 17, 1-31. doi: 10.17239/L1ESLL-2017.17.04.02.
• Kaczmarek, I., Jabłoński, S., Kleka, P., Steinborn, B. (2018). Efficiency of executive functions and literacy among children with specific language impairment. Psychology of Language and Communication, 22, 1, 307-327. doi: 10.2478/plc-2018-0014
• Jabłoński, S., Kaczmarek, I., Kleka, P. (2018). Sortowanie Kart dla Dzieci. Gdańsk: Pracownia Testów Psychologicznych i Pedagogicznych.

Ważniejsze publikacje:

Sortowanie Kart dla Dzieci (SKD) jest pierwszą w Polsce metodą do pomiaru kontroli hamowania u dzieci przedszkolnych i szkolnych, dostosowaną zarówno pod względem materiału bodźcowego (specyfika języka i zakres wiedzy ogólnej dzieci) jak i parametrów psychometrycznych (próba złożona z polskich dzieci, normy centylowe) do rodzimych warunków społeczno-kulturowych. Obecnie na polskim rynku metod psychologicznych SKD jest ponadto, obok Baterii diagnozy funkcji poznawczych opracowanej przez Anetę Borkowską i in. (2015), dopiero drugim wystandaryzowanym narzędziem do badania funkcji wykonawczych u dzieci. Metoda ta daje rzadko spotykaną możliwość wczesnej oceny poziomu funkcji wykonawczych u dzieci 3-letnich, a jej wersja równoległa pozwala na częsty pomiar dzięki ograniczeniu efektu uczenia się, który zwykle uniemożliwia stosowanie tej samej metody w powtarzanych w krótkim czasie indywidualnych badaniach diagnostycznych. Metoda została opracowana w ramach grantu NCN (nr rej. N N106 047839, nr um. 0478/B/H03/2010/39) pt. Konstrukcja narzędzi do psychologicznej diagnozy gotowości do uczenia się dzieci w wieku od 3 do 11 roku życia zrealizowanego w latach 2010-2014 w Instytucie Psychologii UAM.

Wybrane osiągnięcia naukowo – badawcze:

• American Federation of Teachers in Washington, Michigan Center for Civic Education through Law in Lansing, Mershon Center at Ohio State University in Columbus, USA – wizyta studyjna (1 mc) i członek zespołu autorskiego opracowującego program nauczania przedmiotu Historia i Społeczeństwo dla klas IV-VI w latach 1998-1999
• Kierownik indywidualnego projektu badawczego nr rej. 5 H01F 030 20 pt. Dziecko z dysleksją – epigenetyczne ujęcie procesu nabywania umiejętności czytania i pisania finansowanego przez KBN i realizowanego w Instytucie Psychologii UAM w latach 2001-2002
• Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej (obecnie Uniwersytet SWPS) w Warszawie – wykonawca projektu Ogólnopolskie badania sytuacji, potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych realizowanego w latach 2008-2010
• Katedra Psychologii Biologicznej i Psychofizjologii Instytutu Psychologii Uniwersytetu Humboldta w Berlinie, Niemiecka Centrala Wymiany Akademickiej, Niemcy – udział w szkoleniu nt. Podstawy neuroobrazowania procesów poznawczych z wykorzystaniem potencjałów wywołanych (30 godzin) w 2009 roku
• zespołowego projektu badawczego nr rej. N N106 047839 pt. Konstrukcja narzędzi do psychologicznej diagnozy gotowości do uczenia się dzieci w wieku od 3 do 11 roku życia finansowanego przez MNiSW/NCN i realizowanego w latach 2010-2014 w Instytucie Psychologii UAM. Zespół badawczy: prof. dr hab. Anna I. Brzezińska (UAM), dr Izabela Kaczmarek (Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu), dr Katarzyna Kaliszewska-Czeremska (UAM), dr Paweł Kleka (UAM)
• International School Psychology Association – sekretarz Social and Emotional Learning Interest Group od 2016 roku
• Wydział Pedagogiczny Uniwersytetu Preszowskiego w Preszowie, Słowacja – wykład zaproszony w ramach międzynarodowego seminarium naukowego pt. Stimulation of executive functions of underperforming pupil w 2017 roku
• Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu – konsultant zespołu badawczego projektu UE pt. Building social and emotional skills to BOOST mental health resilience in children and young people in Europe realizowanego w latach 2018-2021
• (z Karoliną Appelt) w kategorii „artykuł naukowy” za pracę pt. Miejsce kompetencji społeczno-emocjonalnych w edukacji wczesnoszkolnej, opublikowaną w 2017 roku w Psychologii Wychowawczej (nr 53(11), s. 64-82; DOI: 10.5604/01.3001.0010.5505), w pierwszej edycji Konkursu o Nagrodę im. prof. Romana Czerneckiego, zorganizowanym przez Edukacyjną Fundację im. prof. Romana Czerneckiego EFC z siedzibą w Warszawie w 2018 roku
• L1-Educational Studies in Language and Literature – członek rady redakcyjnej (od 2018), redaktor nru monograficznego w 2017 roku

Zainteresowania badawcze:

Neuropsychologia rozwoju: współwystępowanie i wzajemne związki pomiędzy procesami rozwoju psychiki a zmianami w funkcjonowaniu układu nerwowego człowieka: rozwój spostrzegania, mowy, myślenia, umiejętności czytania i pisania, funkcji wykonawczych; Psychologia edukacji: diagnozowanie i wspieranie rozwoju dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

Realizowany obecnie projekt badawczy:

Temat badawczy: rozwój funkcji wykonawczych w okresie dzieciństwa. Głównym celem projektu jest konceptualizacja teoretyczna rozwoju funkcji wykonawczych, w tym identyfikacja czynników środowiskowych warunkujących ten rozwój oraz opracowanie narzędzi pomiaru wymienionych wyżej zjawisk.

Główne zadania:

• przeprowadzenie badań laboratoryjnych nt. roli hamowania w interakcji matka-dziecko,
• opracowanie arkusza obserwacyjnego do rejestrowania zachowań nauczyciela sprzyjających uruchamianiu funkcji wykonawczych przez uczniów podczas zajęć edukacji wczesnoszkolnej,
• publikacja monografii nt rozwoju kontroli hamowania w okresie dzieciństwa, a także
• opracowanie wstępnych projektów badań eksperymentalnych funkcji wykonawczych.

Współpraca z otoczeniem społeczno – gospodarczym:

• Centrum Edukacji Obywatelskiej w Warszawie – prowadzenie szkoleń dla nauczycieli w ramach projektu Edukacja Obywatelska w latach 1998-1999
• Instytut Badań Literackich PAN w Warszawie – prowadzenie warsztatów w ramach projektu „Nauczyciel – humanista poszukujący” w 2000 roku
• Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna nr 7 w Poznaniu – prowadzenie wykładów i warsztatów szkoleniowych w latach 2003-2004
• Fundacja Lepsze Jutro w Poznaniu – lider projektu wspierania rozwoju uzdolnień dzieci z domu dziecka w 2004 roku
• Fundacja ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom w Warszawie – wykładowca studium podyplomowego Czytanie jako metoda rozwoju i edukacji dla nauczycieli i animatorów kultury z terenów wiejskich w 2009 roku
• Terenowy Komitet Ochrony Praw Dziecka w Poznaniu – prowadzenie wykładu otwartego w ramach projektu Rodzina na Starcie w 2010 roku
• Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie – ekspert w ramach projektu Entuzjaści Edukacji realizowanego w latach 2010-2015
• Wielkopolskie Kuratorium Oświaty w Poznaniu – współautor i prelegent 14 wykładów dla dyrektorów szkół województwa wielkopolskiego w 2013 roku
• Katedra Psychologii Wydział Sztuki Uniwersytetu Masaryka w Brnie – prowadzenie wykładu otwartego i warsztatów dla studentów w 2014 roku
• Szkoła Podstawowa nr 18 w Poznaniu – organizacja wsparcia przez studentów psychologii procesu oceny dojrzałości szkolnej dzieci z klas pierwszych w latach 2014-2018