Praca naukowo – badawcza

Wybrane publikacje:

• Jańczak, M.O. (2023). Mentalizacja w praktyce. Krótki przewodnik dla psychologów i psychoterapeutów. Dolnośląskie Centrum Psychodynamiczne. https://psychodynamika-dcp.pl/sklep/ebooki/mentalizacja-w-praktyce-krotki-przewodnik-dla-psychologow-i-psychoterapeutow/#1662561444680-eed07533-ec9e
• Jańczak, M. O. (in press). Mentalization, Emotional Dysregulation and Attachment to Alternative Attachment Figures in Retrospectively-Defined Earned Secure Adults. Current Issues in Personality Psychology
• Jańczak, M. O., Soroko, E., & Górska, D. (2023). Metacognition and defensive activity in response to relational–emotional stimuli in borderline personality organization. Journal of Psychotherapy Integration, 33(1), 86–101. https://doi.org/10.1037/int0000286
• Jańczak, M. (2018). Mentalization in borderline individuals: an attempt to integrate contradictory research results. Current Issues in Personality Psychology, 6(4), 266–278.
• Jańczak, M. (2018). Mentalizacja w praktyce klinicznej—perspektywa
  psychodynamiczna. [Mentalization in clinical practice — psychodynamic perspective.]. Psychoterapia, 4(187), 5–17.
• Marszał, M., Jańczak, A. (2018). Emotion Dysregulation, Mentalization and Romantic Attachment in the Nonclinical Adolescent Female Sample. Current Psychology, 37(4), 894–904.
• Marszał, M. (2017). Seksualność i problemy seksualne w teoriach przywiązania i mentalizacji. W L. Cierpiałkowska, J. Groth, & I. Turbaczewska-Brakoniecka (Red.), Seksualność i problemy seksualne z perspektywy psychodynamicznej (ss. 104–132). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Marszał, M. (2016). Metody pomiaru zdolności do mentalizacji. W: L. Cierpiałkowska, D. Górska (red. nauk.), Mentalizacja z perspektywy rozwojowej i klinicznej (s. 161–182). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Marszał, M., Górska, D. (2015). The Regulative Function of Mentalization and Mindfulness in Borderline Personality Organization. Current Issues in Personality Psychology 3(1), 51-63
• Marszał, M. (2015). Mentalizacja w kontekście przywiązania. Zdolność do rozumienia siebie i innych u osób z osobowością borderline. Warszawa: Difin

Ważniejsze publikacje:

Jańczak, M.O. (2023). Mentalizacja w praktyce. Krótki przewodnik dla psychologów i psychoterapeutów. Dolnośląskie Centrum Psychodynamiczne.

Praktyczny i łatwo dostępny materiał dla wszystkich specjalistów pracujących w obszarze zdrowia psychicznego. Publikacja zawiera opis ustrukturyzowanego i możliwie prostego sposobu myślenia o mentalizowaniu, który można zastosować we własnym gabinecie psychologicznym lub psychoterapeutycznym, bez potrzeby wprowadzania nowych technik i strategii pracy z pacjentem. Autorka przedstawiła różne aspekty tego procesu, zaprezentowała różne warianty załamań mentalizacji oraz propozycje konkretnych sposobów monitorowania i oceny poziomu mentalizacji na każdym etapie pracy: zaczynając od konsultacji, przez cały proces terapii, aż po jej zakończenie. Zdaniem autorki, jest to element, który może uzupełnić warsztat pracy psychologa i psychoterapeuty o pewną istotną perspektywę, jednocześnie bez konieczności wprowadzania nowych technik czy sposobów pracy.

LINK

Marszał, M. (2015). Mentalizacja w kontekście przywiązania. Zdolność do rozumienia siebie i innych u osób z osobowością borderline. Warszawa: Difin.

Psychologowie i psychoterapeuci wskazują, że nieprawidłowości w zakresie zdolności do mentalizacji stanowią ogromną trudność w funkcjonowaniu osób z zaburzeniami osobowości. Wydaje się jednak, że większość z nich w pewnym stopniu potrafi mentalizować, zdolność ta jednak „wyłącza się” wtedy, kiedy w grę wchodzi bardzo bliska relacja z drugą osobą – a więc kiedy pojawia się kontekst związany z systemem przywiązania. Jest to przyczyną ogromnych trudności w utrzymaniu satysfakcjonujących, trwałych relacji. Poszukiwania związków między przywiązaniem a mentalizacją doprowadziły mnie do skonstruowania hipotetycznego modelu zależności, weryfikowanego w projekcie badawczym, który stał się podstawą tej książki. Celem badań własnych był opis zmian zachodzących w zakresie dostępu do zdolności do mentalizacji pod wpływem kontekstu sytuacyjnego, rozumianego jako aktywacja lub dezaktywacja systemu przywiązania.

Wybrane osiągnięcia naukowo – badawcze:

• Model patologicznych cech osobowości według DSM-V a rodzaje zaburzeń mentalizacji w grupie pacjentów psychiatrycznych (grant na działalność naukową WPiK)
• Adaptacja i walidacja The Mentalization Scale (MentS) – samoopisowego narzędzia do pomiaru mentalizacji (grant na działalność naukową WPiK)
• Mentalizacja i dysregulacja emocji u dorosłych z przywiązaniem “earned-secure” w ujęciu retrospektywnym
• Przywiązanie w relacji romantycznej, mentalizacja oraz regulacja emocji jako zmienne wyjaśniające autodestruktywność pośrednią u osób dorosłych z populacji ogólnej (grant na działalność naukową WPiK)
• Poziom obronności i wymiary przywiązania jako determinanty zdolności do mentalizacji u osób z organizacją osobowości borderline (grant na działalność naukową WPiK)
• Aktywacja systemu przywiązania a struktura mentalizacji u osób z organizacją osobowości borderline
  2012/05/N/HS6/04070 (grant Preludium NCN)
• Teoria umysłu a mentalizacja i ich rola w wyjaśnianiu poziomu organizacji osobowości (grant na działalność naukową WPiK)

Zainteresowania badawcze:

W badaniach naukowych koncentruję się przede wszystkim na opisywaniu i wyjaśnianiu patomechanizmu zaburzeń osobowości. Bliskie jest mi psychodynamiczne rozumienie mechanizmów psychopatologicznych, a szczególnie interesują mnie związki między mentalizacją a poziomem organizacji osobowości, a także obraz deficytów mentalizacji u osób z różnych grup klinicznych i u osób zdrowych. Problematyką zdrowej i zaburzonej osobowości zajmuję się z różnych perspektyw – badawczej, naukowej i praktycznej. Jestem członkiem European Society for the Study of Personality Disorders (ESSPD) i Polskiego Towarzystwa Psychoterapii Psychodynamicznej.

Realizowany obecnie projekt badawczy:

Model patologicznych cech osobowości według DSM-V a rodzaje zaburzeń mentalizacji w grupie pacjentów psychiatrycznych.

Projekt badawczy łączy nowoczesne dymensjonalne podejście do zaburzeń osobowości w kontekście modelu patologicznych cech oraz eksplorację zjawiska mentalizacji, która traktowana jest jako kluczowy marker zaburzeń funkcjonowania osobowości. Podstawowym celem badania jest zwiększenie wiedzy o osobowościowych, związanych z patologicznymi cechami, determinantach zakłóceń mentalizacji w grupie osób z zaburzeniami osobowości. Główny problem badawczy odnosi się do a) eksploracji różnic międzygrupowych osób z zaburzeniami osobowości i z niezaburzoną osobowością w zakresie patologicznych cech osobowości, przywiązania i zakłóceń mentalizacji oraz b) weryfikacji zależności pomiędzy nasileniem specyficznych zaburzeń mentalizacji (dających się opisać na osi od braku, przez obniżenie po nadmierną mentalizacji) a nasileniem patologicznych cech osobowości i wymiarów przywiązania.

Współpraca z otoczeniem społeczno – gospodarczym:

• Górska, D., Jańczak, M. (2020). Osobowość w kryzysie. Magazyn Psychologiczny Charaktery, NR 5. Dostępny na stronie: https://charaktery.eu/artykul/osobowosc-w-kryzysie
• Marszał, M. Objawy, przyczyny i leczenie depresji – perspektywa psychologiczna. Różne oblicza depresji – rola farmaceuty w procesie leczenia. Konferencja Młodej Farmacji, Poznań 16.03.2016
• Marszał, M. (2018). Wykład pt.: Gdy rzeczywistość boli – o depresonalizacji i derealizacji z perspektywy psychologicznej. Festiwal Nowa Siła Kuratorska. Organizator: Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM. Poznań, 8 maja 2018 roku.