ŚWIĘTUJEMY 100 LAT TRADYCJI

Historia Instytutu Psychologii – autor: prof. Ryszard Stachowski
Historia Instytutu Psychologii – Autorzy opracowania: Jerzy Marian Brzeziński, Mariusz Urbański
„Nauki humanistyczne i społeczne wobec problemów współczesnego świata” – publikacja jubileuszowa Wydziału Nauk Społecznych z rozdziałem pt.: „Psychologia i kognitywistyka w Instytucie Psychologii” autorstwa prof. Jerzego Brzezińskiego i prof. Mariusza Urbańskiego
Skąd przyszliśmy i dokąd zmierzamy: 1919 – 2019 – …? – wykład jubileuszowy wygłoszony przez prof. Jerzego Brzezińskiego z okazji stulecia poznańskiej psychologii

DŁUGA HISTORIA W SKRÓCIE
1919 7 maja 1919 r. powołany został w odrodzonej Rzeczypospolitej, w Poznaniu, nowy uniwersytet. Uczelnia ta, która dołączyła do Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, nosiła początkowo nazwę Wszechnicy Piastowskiej. Z początkami Uniwersytetu Poznańskiego zbiegają się początki poznańskiej psychologii. I nie byłoby to możliwe, przynajmniej nie tak szybko, gdyby nie zaangażowanie wybitnego filozofa z Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, prof. Kazimierza Twardowskiego.
1921 Pierwszą pracę doktorską w Katedrze Psychologii obroniła Zofia z Obalińskich Korczyńska (promotor: prof. Stefan Błachowski) pt. O wpływie sugestyjnym sytuacji poprzedniej na następną.
1923 Początkowo Katedra zajmowała jedno skromne pomieszczenie w Collegium Minus, następnie (1923–1924) objęła 9 pokoi – w tym wcale pokaźny zbiór książek i czasopism psychologicznych oraz aparatury badawczej.
1926 Pierwsze kolokwium habilitacyjne obronił dr Albert Dryjski (1889–1956). Jest to ważny dowód dynamicznego rozwoju jeszcze bardzo młodego poznańskiego ośrodka psychologicznego.
1930 21 maja 1930 r. Senat Uniwersytetu Poznańskiego, doceniając zasługi dla Uniwersytetu Poznańskiego i działając na wniosek Rady Wydziału Humanistycznego, nadał godność doktora honoris causa profesorowi Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, wybitnemu filozofowi i psychologowi, twórcy filozoficznej szkoły lwowsko-warszawskiej – prof. Kazimierzowi Twardowskiemu. Promotorem był S. Błachowski. Uroczystość wręczenia dyplomu odbyła się na Uniwersytecie Jana Kazimierza dopiero 21 listopada 1932 r. Z tej okazji doktor honorowy wygłosił wykład głoszący pochwałę uniwersytetu:O dostojeństwie Uniwersytetu.
1950 W 1950 r. powołano Katedrę Psychologii II, której kierownictwo powierzono pedagogowi i socjologowi, prof. Stanisławowi Kowalskiemu (1904–1990). Zatrudnił się w niej młody magister psychologii z dyplomem Uniwersytetu w Edynburgu (1947 r.) –Bolesław Hornowski(1914–1983).
1953 Po kolejnych reorganizacjach ostatecznie powstaje Katedra i Zakład Psychologii Wychowawczej. Jej kierownikiem zostaje prof. S. Błachowski. W jej ramach funkcjonowały trzy zakłady: Zakład Psychologii Ogólnej i Eksperymentalnej (kierownik prof. S. Błachowski), Zakład Psychologii Wychowawczej (kierownik doc. B. Hornowski) oraz Zakład Psychologii Klinicznej (kierownik doc. A. Lewicki).
1955 24 grudnia 1955 r. uczelni nadano imię Adama Mickiewicza, Uniwersytetu Poznańskiego. Był to wówczas najmłodszy i jedyny na Ziemiach Zachodnich polski uniwersytet.
1969 W wyniku wzorowanej na rozwiązaniach radzieckich reformie organizacji szkolnictwa wyższego (a więc z motywacji ideologicznej) powołany zostaje, w miejsce dwóch katedr, Instytut Psychologii. Jego pierwszym dyrektorem zostaje prof. Bolesław Hornowski. Funkcję zastępców powierzono prof. Andrzejowi Lewickiemu (sprawy naukowe) i prof. Marii Tyszkowej (sprawy dydaktyczne).
1975 Utworzono Wydział Nauk Społecznych. W jego skład weszły, poza naszym Instytutem, także Instytut Filozofii, Instytut Nauk Politycznych oraz Instytut Socjologii. Wydział ulokowany został na kampusie przy ul. Szamarzewskiego 89.
2005 Instytut Psychologii, jako pierwszy w Polsce uruchomił pięcioletnie, jednolite studia magisterskie z kognitywistyki. Bazujące na psychologii, interdyscyplinarne badania umysłu i jego funkcjonowania, którymi zajmuje się kognitywistyka, otwierają nowe horyzonty dla nauk społecznych, wykraczając poza tradycyjne podziały dyscyplin naukowych i sięgając również do osiągnięć biologii, filozofii, neuronauki, logiki czy informatyki.
2010 Prof. dr hab. Jerzy Brzeziński został doktorem honoris causa Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy i Uniwersytetu Gdańskiego.
2019 Poznańska psychologia obchodziła swoje 100-lecie.

Psychologia i kognitywistyka w Instytucie Psychologii. Wystąpienie profesora J. M. Brzezińskiego z okazji 40- lecia WNS

15 maja 2015 r. podczas obchodów 40-lecia Wydziału Nauk Społecznych Dyrektor Instytutu Psychologii UAM, Pan prof. Jerzy M. Brzeziński przedstawił prezentację dotyczącą historii i osiągnięć Naszego Instytutu. Treść prezentacji znajduje się pod tym linkiem Obszerne...

czytaj dalej

Wydział Psychologii i Kognitywistyki UAM

Skip to content